Bánh tổ – món bánh truyền thống, một trong những món đặc sản Quảng Nam trứ danh. Cùng chúng tôi vào bếp thử ngay với 6 cách làm bánh tổ truyền thống cập nhật mới nhất 12/2024.
Bánh Tổ Là Gì?
Bánh tổ là loại bánh được làm từ bột gạo nếp, được sử dụng để làm món ăn tráng miệng hoặc dùng để cúng vào mỗi dịp Tết đến. Bánh tổ có vị ngon ngọt cùng với vị gừng đặc trưng, kết cấu bám dính, ăn vào có cảm giác dai dai.
Đây là món bánh ngon, đơn giản và dễ làm. Chỉ với một vài nguyên liệu cơ bản là chúng ta đã có thể làm nên một chiếc bánh tổ thơm ngon. Vì thế, món ăn này đã trở thành đặc sản không chỉ ở Trung Quốc mà còn ở nhiều địa phương ở tỉnh Quảng Nam.
Tuy cùng cách làm, nhưng ở mỗi địa phương, bánh tổ sẽ có màu sắc khác nhau. Ở Quảng Đông bánh tổ thường có màu nâu, ở Phúc Kiến bánh sẽ có màu hổ phách, ở Giang Nam và Thượng Hải bánh có màu trắng đục.
Ngay cả ở Việt Nam, bánh tổ cũng đã được biến tấu và có hương vị khác hẳn món bánh truyền thống của người Hoa. Bánh tổ của người dân xứ Quảng có màu nâu vàng đến thẫm, trên bề mặt có rắc mè rang. Còn bánh tổ của người Hoa có hai màu vàng và trắng do sử dụng đường cát trắng hoặc đường phèn, trên mặt bánh có in chữ đỏ.
Nguồn gốc bánh tổ:
Bánh tổ (niên cao) là loại bánh được chế biến từ bột gạo nếp và được dùng làm món tráng miệng hay bánh để cúng lễ trong ẩm thực Trung Quốc.
Mặc dù có thể ăn quanh năm, nhưng theo truyền thống, nó phổ biến nhất trong dịp Tết và nó cũng được ăn trong Tết Đoan Ngọ.
Ý nghĩa tên gọi:
Ăn bánh tổ được coi là may mắn trong thời gian này, bởi vì niên cao là một từ đồng âm của “năm cao hơn” trong tiếng Trung Quốc.
Như vậy, ăn niên cao có ý nghĩa tượng trưng cho việc nâng cao bản thân trong mỗi năm mới.
Du nhập vào Việt Nam:
Bánh này sau đó được người Hoa du nhập vào Hội An, tỉnh Quảng Nam từ thế kỷ 16 – 17 cùng với các công trình kiến trúc “phố Cổ” và tồn tại đến ngày nay.
Đây là món ăn đặc sản, có truyền thống lâu đời trong mỗi dịp Tết của người dân xứ Quảng.
Nhiều địa phương ở Quảng Nam đều làm bánh này vì khi xưa người Việt không biết ý nghĩa của bánh, nghĩ là dùng để thờ tổ tiên nên đặt là Bánh tổ.
Tùy phong tục của từng nhà mà bánh tổ có hình dáng và màu sắc khác nhau.
Tổng hợp 6 cách làm bánh tổ truyền thống cập nhật 12/2024
1. Cách làm bánh tổ truyền thống thơm ngon, đơn giản chuẩn vị cho dịp lễ Tết
Nguyên liệu làm Bánh tổ cho 2 – 4 người
- Bột nếp 270 gram
- Đường nâu 150 gram
- Gừng 1 củ
- Mè trắng 30 gram
Hình nguyên liệu
Dụng cụ thực hiện:
- Xửng hấp, là chuối (bạn có thể tự cắt trên cây hoặc mua ở ngoài chợ đều được),…
Cách chế biến Bánh tổ
Làm khuôn lá chuối
Rửa sạch lá chuối, dùng kéo cắt lá chuối thành từng miếng có chiều ngang khoảng 30cm hoặc to hơn tùy theo kích thước bánh.
Xếp chồng hai lá chuối lên với nhau, gấp xéo ba góc ở phần chiều dọc, dùng tăm đính vào góc để giữ chặt cho lá chuối không bị bung ra.
Tiếp tục gấp xéo ba góc ở phần chiều ngang, dùng tăm cố định, làm cho hết phần lá chuối.
Lưu ý: Bạn nên chọn lá chuối tươi, bảng to, không úa màu để dễ cắt nhé!
Nấu hỗn hợp bánh tổ
Gọt vỏ gừng, cắt sợi, cho vào nồi cùng với 3 chén nước, đường nâu, nấu sôi.
Sau đó cho từ từ hết phần bột nếp vào, vừa cho vừa khuấy để bột nếp không bị vón cục.
Khi hỗn hợp bột nhấc vá lên mà chảy xuống từng dòng đặc là đã đạt yêu cầu.
Hấp bánh tổ
Quết 1 muỗng canh dầu ăn trong lá chuối, đổ hỗn hợp bánh tổ vào cách miệng khuôn lá 1 – 3 cm.
Sau đó bỏ bánh vào xửng hấp, hấp chín trong khoảng 30 – 45 phút. Khi bánh chín, rắc mè rang lên trên bề mặt bánh là hoàn tất.
Thành phẩm
Món bánh tổ trông thì đơn giản, nhưng lại có hương vị độc đáo rất ngon.
Khi dùng thì cắt bánh tổ thành miếng nhỏ ăn không hoặc với chấm đường.
Ngoài ra, bạn cũng có thể mang bánh tổ chiên lên ăn cũng rất ngon nữa đó.
2. Cách làm bánh tổ truyền thống
Nguyên liệu làm bánh tổ
- 500g bột nếp
- 330ml đường bát (có thể thay thế bằng đường nâu)
- 100g gừng
- Mè trắng
- Lá chuối
Nguyên liệu làm bánh tổ
Mẹo hay
– Để chọn được gừng ngon, bạn nên chọn những củ gừng ta, chúng thường có kích thước nhỏ hơn gừng Trung Quốc, lớp vỏ sần sùi và tối màu hơn.
– Gừng ta phần lỗi có vân tròn và nhiều xơ trong khi gừng Trung Quốc thì ít xơ và không có vân. Ngoài ra, gừng ta sẽ có mùi thơm đậm, cay nồng tự nhiên trong khi gừng Trung Quốc thì không.
– Đường bát là một món đặc sản Quảng Nam nên sẽ hơi khó tìm, bạn có thể tham khảo một số cửa hàng uy tín, website để mua được loại đường này nhé. Nếu không tìm được đường bát miền Trung, bạn có thể thay thế bằng đường nâu hoặc đường thốt nốt.
– Nếu bạn muốn cách làm bánh tổ người hoa thì bạn mua gạo nếp về, vo sạch, phơi khô rồi đem xay hoặc giã thành bột mịn.
Cách làm bánh tổ
Bước 1 Sơ chế nguyên liệu
Đối với đường bát (loại đường đặc trưng của miền Trung) bạn dùng dao bào chúng ra thành từng mảnh vụn khoảng 330g.
Gừng sau khi lột vỏ, bạn cho vào cối cùng khoảng 30ml nước, giã nhuyễn rồi vắt lấy nước gừng.
Mẹo hay: Nếu bạn sử dụng đường nâu thì bỏ qua bước này.
Sơ chế nguyên liệu
Bước 2 Làm bột bánh tổ
Cho 330g đường bát đã bào nhuyễn vào tô cùng 30ml nước gừng. Tiếp theo đó, bạn cho vào thêm 500ml nước nóng, khuấy đều rồi cho vào hỗn hợp 500g bột nếp. Trộn đều cho đến khi tạo thành hỗn hợp sánh mịn là được.
Làm bột bánh tổ
Bước 3 Gói bánh
Dùng khoảng 2 miếng lá chuối xếp chồng lên rồi dùng tay gấp thành hình cái khuôn sau đó cố định bằng ghim bấm. Rót từ từ hỗn hợp bột bánh vào trong khuôn. Làm như thế cho đến hết phần bột bánh đã chuẩn bị.
Gói bánh
Bước 4 Hấp bánh
Xếp bánh vào xửng, đem hấp cách thủy trong 2 giờ với lửa nhỏ để bánh chín đều. Sau khi bánh đã chín, bạn lấy bánh ra rồi rắc lên trên mặt một ít mè là có thể thưởng thức.
Hấp bánh
Thành phẩm
Chiếc bánh tổ trông vô cùng hấp dẫn, bánh mềm, dẻo có vị ngọt tự nhiên của đường bát cùng mùi thơm nồng của gừng sẽ khiến bạn nhớ mãi hương vị tuyệt vời này. Ngoài ra bạn cũng có thể biến tấu thành món bánh tổ chiên, bánh tổ chiên trứng, bánh tổ hình cá chép cũng rất đặc biệt nữa đấy!
Bánh tổ dai mềm thơm ngon
3. Cách làm bánh tổ truyền thống của người Hoa
- Chuẩn bị 15 phút
- Chế biến 60 phút
- Dành cho 3 – 4 người
Nguyên liệu làm bánh tổ người Hoa
- 400gr bột nếp
- 1 muỗng canh bột năng
- 150 gr đường cát
- 250gr đường thốt nốt
- 500ml nước
Các bước làm bánh tổ người Hoa
Bước 1 Nấu nước đường
Bạn nấu hỗn hợp đường với nước cho tan đều, sau đó để hỗn hợp hơi nguội rồi cho phần bột nếp và bột năng vào.
Lưu ý: Phải là nước còn ấm, nếu nước còn nóng sẽ làm cho bột bị chín và bánh không mịn.
Nấu nước đường
Bước 2 Nhào bột
Trong lúc nhào bột nếu thấy bột bị óc trâu thì ta lấy cái rây lọc lại cho mịn.
Nhào bột
Bước 3 Hấp bánh
Bột sau khi nhào, bạn cho bột ra khuôn, tiến hành hấp bánh trong 4 giờ, cách mỗi tiếng mở nắp nồi 1 lần để lau nước đọng trên nắp.
Thành phẩm
Bánh tổ người Hoa
Bánh tổ chiên trứng thơm ngon, lạ miệng
4. Cách Làm Bánh Tổ Truyền Thống Chuẩn Vị Đơn Giản Tại Nhà
Nguyên Liệu Làm Bánh Tổ
- 300gr gạo nếp
- 150gr đường nâu
- 1 củ gừng tươi
- 30gr mè trắng
- Dầu ăn, lá chuối tươi
- Khuôn bánh, xửng hấp,…
Trên đây là nguyên liệu dành cho khẩu phần từ 2-5 người ăn
Nguyên liệu làm bánh
Hướng Dẫn Cách Làm Bánh Tổ
Bước 1: Làm bột bánh
- Ngâm gạo trong nước lạnh để qua đêm hoặc trong vòng 5 tiếng.
- Vớt gạo ra để ráo rồi đem nghiền thật nhỏ mịn.
Bước 2: Làm khuôn lá chuối
- Rửa nhẹ nhàng lá chuối.
- Sau đó lau lá chuối thật khô.
- Cắt ngang thành từng miếng khoảng 30cm.
- Xếp chồng hai lá chuối lên nhau, gấp xéo ba góc ở phần chiều dọc.
- Dùng tăm ghim vào góc để giữ chặt lá chuối.
- Tiếp tục gấp xéo ba góc ở phần chiều ngang, dùng tăm cố định.
- Lặp lại đến khi hết lá chuối.
Cách làm khuôn bánh tổ
Bước 3: Cách làm hỗn hợp bánh tổ
- Gừng gọt vỏ, cắt sợi, cho vào nồi cùng khoảng 3 chén nước.
- Thêm đường nâu vào rồi đun sôi trong 1-2 phút.
- Vừa đun vừa khuấy đều cho đường tan.
- Cho từ từ bột nếp vào, vừa cho vừa khuấy đều đến khi hết bột.
- Nhấc hỗn hợp lên, thấy chảy thành dòng là đạt yêu cầu.
Hỗn hợp bột bánh tổ
Bước 4: Cách hấp bánh tổ
- Phết 1 lớp mỏng dầu ăn vào khuôn lá chuối.
- Đổ 1 lượng bột vừa đủ, chừng cách miệng khuôn khoảng 1-3cm.
- Làm cho đến khi hết bột và khuôn.
- Cho bánh vào xửng hấp, hấp chín trong khoảng 1 tiếng.
Hấp bánh tổ
Thành Phẩm
- Khi bánh chín, rắc mè rang lên trên bánh.
- Khi dùng thì cắt bánh tổ thành miếng nhỏ vừa ăn
- Có thể ăn không hoặc chấm với đường.
- Bạn cũng có thể chiên bánh để thưởng thức hương vị đậm đà hơn nữa.
Cách làm bánh tổ chuẩn vị
5. CÁCH LÀM BÁNH TỔ TRUYỀN THỐNG CHUẨN VỊ QUẢNG NAM ĐƠN GIẢN, THƠM NGON TẠI NHÀ
Bánh tổ là món bánh thơm ngon, dễ làm. Nếu muốn thưởng thức món bánh này theo chuẩn vị Quảng Nam ngay tại nhà, các bạn hãy thực hiện theo các bước dưới đây.
Nguyên Liệu Cần Chuẩn Bị
- Bột nếp 500gr
- Đường bát 330gr
- Gừng 100g
- Mè 50gr
- Lá chuối
Cách Làm
Bước 1: Lấy Nước Gừng Và Bào Đường
- Nếu sử dụng loại đường bát của miền Trung, bạn phải dùng dao để bào đường thành những miếng nhỏ để sử dụng. Hoặc các bạn cũng có thể sử dụng những loại đường khác.
- Gừng rửa sạch, đem giã vắt lấy nước
Bước 2: Trộn Nước Gừng, Đường Và Nước Nóng Thành Một Hỗn Hợp
- Cho đường, nước gừng và nước nóng vào tô, khuấy đều.
Bước 3: Thêm Bột Nếp Vào Hỗn Hợp
- Lấy bột nếp cho vào hỗn hợp nước đường và gừng.
- Quậy bột với hỗn hợp nước gừng cho tan đều.
- Khuấy cho tới khi bột hòa vào hỗn hợp trên, có màu nâu đẹp và sánh là được.
Bước 4: Tạo Khuôn Đựng Bánh Và Đổ Hỗn Hợp Bánh Vào
- Sử dụng lá chuối tạo thành khuôn đựng bánh.
- Các bạn có thể xếp xéo ba góc của lá chuối lại và dùng tăm cố định để tạo thành khuôn bánh. Hoặc các bạn có thể đặt lá chuối vào một cái tô sứ, thủy tinh và dùng đó làm khuôn.
- Sau khi đã có khuôn, các bạn đổ hỗn hợp bánh vào.
Khuôn bánh sau khi làm xong (Ảnh: Internet)
Bước 5: Hấp Bánh
- Đặt bánh vào xửng để hấp. Thời gian hấp bánh là 2 giờ, các bạn lưu ý không để lửa lớn.
- Sau khi lấy ra, bánh thành phẩm sẽ có màu nâu rất đẹp. Sau khi bánh chín, các bạn rắc một ít mè rang lên mặt bánh là hoàn thành.
6. Cách làm bánh tổ truyền thống dẻo thơm cho ngày Tết
Nguyên liệu làm bánh tổ ( khẩu phần 3 – 4 người ăn)
- Gạo nếp: 500g
- Đường mật: 300g
- Gừng tươi: 1 nhánh
- Vừng mè
- Dầu ăn
- Lá chuối
Các bước thực hiện món bánh tổ
Bước 1: Làm bột bánh
Gạo nếp ngâm với nước lạnh ít nhất là 5 tiếng, nếu có thời gian các bạn nên ngâm gạo qua đêm để bánh ngon hơn.
Gạo ngâm
Vớt gạo ra rổ để ráo rồi đem nghiền thật nhỏ mịn.
Xay bột gạo
Bước 2: Làm sạch lá chuối
Lá chuối rửa sạch nhẹ nhàng, dùng khăn khô lau thật sạch lá sau đó cắt thành từng miếng rộng khoảng 30cm.
Lá chuối rửa rồi lau sạch
Bước 3: Thái gừng
Gừng tươi gọt sạch vỏ, rửa sạch rồi thái thành từng sợi nhỏ.
Gừng thái sợi
Bước 4: Nạo đường mật
Đường mật các bạn dùng nạo nạo nhỏ, để riêng ra bát.
Đường mật nạo nhỏ
Bước 5: Rang vừng
Cho vừng lên chảo rang với lửa nhỏ đến khi vừng chín vàng.
Vừng rang chín
Bước 6: Xếp lá gói bánh
Lấy 2 miếng lá chuối, xếp lên nhau rồi dùng tăm gim 2 đầu lại tạo hình như chiếc thuyền hoặc tùy ý thích bạn.
Xếp lá gói bánh
Bước 7: Nấu đường mật và gừng
Cho khoảng 3 lít nước lọc vào nồi, thải gừng tươi thái lát rồi đun sôi. Cho thêm 300g đường mật nạo nhỏ vào đun cùng. Vừa đun vừa khuấy đều tay cho đường tan hết. Đun hỗn hợp khoảng 1 – 2 phút nữa rồi tắt bếp, để nguội.
Nấu đường mật và gừng
Bước 8: Cho bột vào khuấy cùng nước đường mật và gừng
Khi hỗn hợp nguội, cho 500 bột nếp vào, vừa cho vừa đảo thật đều để bột không bị vón cục. Khuấy đều tay cho đến khi bột trở nên lỏng dẻo, đặc lại là được.
Bột bánh tổ
Bước 9: Cho bánh tổ vào khuôn
Thoa một lớp dầu ăn mỏng vào khuôn lá chuối đã làm sẵn, cho một lượng bột vào vừa đủ. Lần lượt làm cho đến khi hết số bột và khuôn.
Cho bột vào khuôn bánh tổ
Bước 10: Hấp bánh tổ
Chuẩn bị xửng hấp bánh, xếp bánh tổ vào và hấp chín khoảng 1 tiếng đồng hồ.
Hấp bánh tổ
Bước 11: Hoàn thành cách làm bánh tổ
Bánh tổ sau khi hấp chín, lấy ra và rắc ít vừng rang chín lên trên, để nguội và thưởng thức. Vậy là chúng ta đã hoàn thành cách làm bánh tổ thơm ngon, hấp dẫn rồi.
Hoàn thành cách làm bánh tổ
Tải file PDF hướng dẫn cách làm bánh tổ truyền thống
Tải ngay cách làm bánh tổ truyền thống
Video hướng dẫn cách làm bánh tổ truyền thống
Mua nguyên liệu làm bánh tổ truyền thống ở đâu?
Hiện nay ở các siêu thị, trung tâm thương mại hay các chợ truyền thống đều có bán nguyên liệu làm bánh tổ truyền thống, các bạn hãy đến địa điểm gần mình nhất để mua nguyên liệu nha.
Một Số Lưu Ý Trong Cách Làm Bánh Tổ
- Bạn có thể dùng bột nếp thay gạo nhưng sẽ không ngon bằng.
- Nếu không có lá chuối, bạn có thể dùng tô, chén hoặc các dụng cụ đựng khác.
- Trong lúc hấp, lưu ý thỉnh thoảng cần mở nắp xửng hấp để lau bỏ nước đọng bên trong.
- Bảo quản bánh tổ ở nơi khô ráo và bạn có thể dùng trong khoảng 1 tuần.
Lưu Ý Để Có Món Bánh Tổ Ngon
Dù cho bạn làm bánh tổ theo cách của người Hoa hay Quảng Nam thì cũng đều phải lưu ý những điều sau đây để chiếc bánh tổ làm ra được đẹp mắt và ngon miệng:
- Bộp nếp: là nguyên liệu quan trọng để tạo nên món bánh tổ, do vậy nên các bạn phải chọn loại bột nếp hảo hạng. Nếu các bạn muốn tự xay gạo nếp để lấy bột thì cũng phải đảm bảo gạo nếp ngon và dẻo.
- Đường: Màu sắc của món ăn này phụ thuộc rất nhiều vào màu của đường, vì thế nếu muốn bánh có màu nào thì các bạn nên chọn loại đường có màu tương ứng. Các loại đường thường được sử dụng là đường cát trắng, đường phèn, đường bát…
- Khi hấp bánh, để biết bánh đã chín chưa, bạn hãy dùng đũa hoặc cây tăm đâm vào bánh. Nếu bột không bị trào ra thì bánh đã chín. Hoặc bạn cũng có thể quan sát màu sắc của bánh, thấy bánh săn lại, có màu nâu vàng hoặc trắng là đạt.
Đường bát – loại đường thường được sử dụng để làm bánh tổ (Ảnh: Internet)
Tổng kết
Như vậy là với bài viết này, chúng tôi đã giới thiệu đến bạn cách làm bánh tổ truyền thống cực kì độc đáo và lạ miệng với công thức được cập nhật mới nhất tháng 12/2024. Vậy là mẻ bánh tổ đã hoàn thành rồi. Bạn thấy không, chỉ với một số nguyên liệu đơn giản, bạn chỉ cần bỏ chút thời gian của mình ra là đã có một loại bánh truyền thống ngon cho gia đình mình thưởng thức rồi đấy! Chúc các bạn thành công nhé!
